Tussenstand onderzoek Ymere: In ten minste 400 woningen in Noord is lood in het drinkwater gevonden.

In ten minste 400 woningen in Noord is lood in het drinkwater gevonden. Dat blijkt uit een nieuwe tussenstand in het onderzoek dat corporatie Ymere doet naar de loden waterleidingen onder de woningen.Bart van Zoelen 7 januari 2020, 11:27

Bewoners tappen water bij de pomp op het Wognumerplantsoen in Nieuwendam omdat ze het drinkwater in hun eigen huis niet meer willen gebruiken. BEELD JEAN-PIERRE JANS

Ymere heeft tot dusver 662 testuitslagen binnen. In 36 procent van deze woningen werden geen looddeeltjes gevonden. In bijna twee derde van de gevallen dus wel, waardoor vaststaat dat ten minste 425 woningen zijn aangesloten op loden waterleidingen.

Dat aantal loopt met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid de komende weken veel verder op. In totaal zijn 1300 metingen gedaan. Het percentage woningen waar lood in het drinkwater wordt gevonden, blijkt vrij constant. Ook bij een eerdere tussenstand ging het om 64 procent.

Niet overal zijn de concentraties even hoog. In 23 procent van de tests blijft de concentratie onder de 5 microgram per liter. In 22 procent van de gevallen ligt het tussen de 5 en 10 microgram. In 19 procent van de woningen komt het boven de 10 microgram.

Schadelijk voor jonge kinderen

Vooralsnog is 10 microgram de wettelijke norm voor het drinkwater. Maar de Gezondheidsraad concludeerde onlangs dat lood in lagere concentraties al schadelijk is, met name voor jonge kinderen. Eigenlijk zou de norm 5 microgram moeten zijn.

Ymere gaat daarom ook de leidingen vervangen als maar een kleine concentratie lood wordt gevonden. “Looddeeltjes horen niet in het kraanwater te zitten,” zegt een woordvoerder. Wel staat vast dat Ymere hier nog twee tot drie jaar mee bezig is. “We willen geen valse verwachtingen wekken.”

Deze week gaat de woningcorporatie echt aan de slag, waar het tot dusver druk was met onderzoek. Bouwbedrijven gaan in drie proefblokken een methode ontwikkelen om snel en met zo min mogelijk overlast de leidingen weg te halen. Die liggen vaak onder het hele woonblok verstopt.

In oktober kwam aan het licht dat in Noord veelal toevoerleidingen van lood verstopt liggen onder woonblokken. Ymere richtte zich eerst op de oude tuindorpen in Noord. Het onderzoek bevestigt dat in Tuindorp Buiksloot en Tuindorp Nieuwendam het leeuwendeel van de loden leidingen ligt. Maar ook daarbuiten zijn ze gevonden. En omdat leidingen in de loop van tientallen jaren her en der al zijn vervangen zonder dat dit goed is gedocumenteerd, blijkt er verder geen peil op te trekken: in het ene blok zitten ze wel, in het andere niet.

Medewerking van alle bewoners 

De moeilijkheid is ook dat door de toevoerleidingen verschillende woningen een aansluiting delen op het drinkwaternet. Dus als in de ene woning de loden leidingen zijn weggehaald kan het water nog steeds besmet worden vanuit het huis van de buren. Voor Ymere is dit ook een afweging bij de volgorde waarin de loden leidingen worden weggehaald. Als in een blok niet alle buren meewerken, geeft de corporatie voorrang aan een straat waar wel in een keer al het lood kan worden weggehaald. 

“Het is belangrijk dat alle bewoners meewerken,” zegt de woordvoerder. Voor huurders en huizenkopers kan dat een bittere pil zijn omdat de leiding niet overal op dezelfde plek de woning binnenkomt en soms dus ook verstopt ligt onder de keuken of een mooie houten vloer. 

Ymere laat zich bij de volgorde van de woningen die worden aangepakt ook leiden door de plekken waar snel veel resultaat kan worden geboekt bijvoorbeeld doordat met één woning in één klap het probleem voor een heel woningblok kan worden weggenomen. Verder geeft Ymere prioriteit aan de woningen waar de hoogste concentraties worden gevonden.